Verschilen Lean en Six Sigma
- Willem Heijboer

Organisaties streven voortdurend naar hogere efficiëntie en betere kwaliteit in hun processen. Daar is iedereen bij gebaat. Twee populaire methodes die hierbij kunnen helpen zijn Lean en Six Sigma. Hoewel ze vaak samen worden toegepast, hebben ze elk hun eigen focus en aanpak. In deze blog leggen we uit wat Lean en Six Sigma precies zijn, hoe ze verschillen en hoe ze samen worden gebruikt voor maximale procesverbetering.

Oorsprong van de methodes

Lean vindt zijn oorsprong in de productiemethoden van Toyota in Japan. In de jaren '50 ontwikkelde Toyota het Toyota Production System (TPS), dat de basis vormt van wat we nu kennen als Lean. Het doel was om efficiëntie te verhogen door verspilling te elimineren en continu verbeteringen door te voeren.

Six Sigma werd later ontwikkeld, namelijk door Motorola in de jaren '80. Het bedrijf streefde naar drastische verbeteringen in kwaliteit door variatie in processen te verminderen. Six Sigma werd later populair gemaakt door General Electric onder leiding van Jack Welch. Het werd een standaardmethodologie voor kwaliteitsverbetering in veel industrieën.

Wat is Lean?

Lean is een methode die gericht is op het elimineren van verspilling en het creëren van waarde voor de klant. Het doel van Lean is om processen te stroomlijnen, doorlooptijden te verkorten en de efficiëntie te verhogen. De belangrijkste principes van Lean zijn:

  1. Waarde Definiëren: Begrijpen wat de klant als waarde beschouwt. Dit helpt bij het identificeren van activiteiten die waarde toevoegen en het elimineren van activiteiten die dat niet doen.

  2. Waarde Stroom: Het analyseren van de stappen in een proces om te bepalen welke waarde toevoegen en welke niet. Dit wordt vaak gedaan door middel van Value Stream Mapping, een tool die helpt bij het visualiseren van de stroom van materialen en informatie door een proces.

  3. Flow Creëren: Zorgen voor een soepele doorstroming van processen zonder onderbrekingen. Dit betekent het minimaliseren van wachttijden, overproductie en andere vormen van verspilling.

  4. Pull Systeem: Productie of diensten alleen leveren wanneer er vraag naar is, in plaats van op basis van voorspellingen. Dit helpt om overtollige voorraden en verspilling te verminderen.

  5. Continue Verbetering (Kaizen): Het proces voortdurend evalueren en verbeteren door kleine, incrementele veranderingen door te voeren. Kaizen moedigt werknemers aan om actief deel te nemen aan het verbeteren van hun werkprocessen. Lees hierover meer in dit artikel.

Lean maakt gebruik van verschillende tools en technieken om verspilling te identificeren en te elimineren, en om processen te stroomlijnen. Denk aan 5S, een systeem voor werkplekorganisatie dat helpt om een georganiseerde en efficiënte werkplek te creëren. Kanban is een visueel systeem voor voorraadbeheer en productiecontrole dat helpt om de productie te synchroniseren met de vraag en knelpunten te identificeren. Daarnaast is er Value Stream Mapping (VSM), een tool die de stroom van materialen en informatie in een proces visualiseert en analyseert, waardoor inefficiënties kunnen worden opgespoord en verbeterd.

Wat is Six Sigma?

Six Sigma is een datagedreven methodologie die zich richt op het verminderen van variatie en defecten in processen. Het doel van Six Sigma is om de kwaliteit van processen te verbeteren door systematisch problemen te identificeren, analyseren en oplossen. De belangrijkste principes van Six Sigma zijn:

  1. Definiëren: Het probleem en de doelstellingen duidelijk omschrijven. Dit omvat het identificeren van de klantvereisten en het vaststellen van de Project Charter.

  2. Meten: Gegevens verzamelen om de huidige procesprestaties te begrijpen. Dit houdt in het vaststellen van de nulmeting en het meten van kritische procesparameters.

  3. Analyseren: De gegevens analyseren om de oorzaken van variatie en defecten te identificeren. Hierbij worden tools zoals de Visgraat analyse en Pareto analyse gebruikt.

  4. Verbeteren: Oplossingen ontwikkelen en implementeren om de oorzaken aan te pakken. Dit kan inhouden het ontwerpen van experimenten en het testen van nieuwe procesinstellingen.

  5. Borgen: Het verbeterde proces monitoren om te zorgen dat de verbeteringen worden gehandhaafd. Dit omvat het opstellen van controleplannen en het gebruik van Control Charts.

Artikel gaat verder onder de afbeelding.

Six Sigma gebruikt met name datagedreven tools en technieken om variatie te verminderen en de kwaliteit van processen te verbeteren. De DMAIC structuur (Define, Measure, Analyse, Improve, Control) biedt een gestructureerde aanpak voor procesverbetering. Zo helpen Control Charts bij het monitoren van procesvariatie over tijd, waardoor afwijkingen en trends kunnen worden geïdentificeerd. Fishbone Diagrams of Visgraat analyses worden gebruikt om de oorzaken van problemen systematisch te identificeren. Failure Mode and Effects Analysis (FMEA) analyseert potentiële fouten in een proces en hun impact, wat helpt bij het prioriteren van risico's en het ontwikkelen van actieplannen om die risico's te verminderen. Je kan meer hierover lezen in het artikel over DMAIC.

Verschillen tussen Lean en Six Sigma

Hoewel Lean en Six Sigma beide gericht zijn op procesverbetering, zijn er enkele belangrijke verschillen tussen de twee:

  • Focus: Lean richt zich op het elimineren van verspilling en het stroomlijnen van processen. Six Sigma is met name gericht op het verminderen van variatie en het verbeteren van kwaliteit. Er ligt veel nadruk op datagedreven besluitvorming, hoewel dat bij Lean ook belangrijk is.

  • Aanpak: Lean gebruikt vaak eenvoudigere, visuele en vaak snellere werkwijzes om verspilling te identificeren en te elimineren. Six Sigma gebruikt een omvangrijkere, statistische en systematische aanpak om defecten en variatie te verminderen.

  • Breedte: Lean biedt een bredere benadering van verbetering die ook gericht is op de werkomgeving, leiderschap en dagelijkse routines zoals dagstarts. Het integreert aspecten van cultuurverandering en continue verbetering in alle lagen van de organisatie. Six Sigma daarentegen, is meer gericht op specifieke projecten en diepgaande analyses van procesvariatie en defecten. Het legt de nadruk op het meten en analyseren van gegevens binnen afgebakende projectkaders.

Hoe Lean en Six Sigma elkaar aanvullen

Lean en Six Sigma kunnen prima samen worden gebruikt om een holistische benadering van procesverbetering te creëren. Terwijl Lean helpt bij het creëren van efficiënte processen door verspilling te elimineren, zorgt Six Sigma voor consistentie en kwaliteit door variatie te verminderen. Bedrijven die beide methodologieën combineren, kunnen zowel de snelheid als de betrouwbaarheid van hun processen verbeteren. Uiteraard is het prima om een Lean-project te doen via een Six Sigma-projectaanpak. Het zijn twee methodes die elkaar goed aanvullen: Lean Six Sigma.

Conclusie over Lean en Six Sigma

Lean en Six Sigma zijn beide krachtige methodologieën voor procesverbetering, elk met hun eigen unieke focus en aanpak. Door te begrijpen wat hen onderscheidt en hoe ze elkaar kunnen aanvullen, kunnen bedrijven hun processen optimaliseren en duurzame verbeteringen realiseren. Of je nu Lean, Six Sigma of een combinatie van beide gebruikt, het belangrijkste is om een cultuur van continue verbetering te creëren die waarde levert voor zowel de klant als het bedrijf.

Heb je vragen of wil je meer weten over hoe Lean en Six Sigma jouw organisatie kunnen helpen?

Neem contact op

Andere artikelen die we graag met je delen

Bekijk onze kennisbank

Weten wat wij voor je kunnen betekenen?

Vraag nu een offerte aan.

Vraag je offerte aan

Liever persoonlijk contact?

Neem direct contact op.

Willem Heijboer

Willem Heijboer

Master Black Belt

+31 (0)6 25 07 58 85 willem@impactery.nl